23 Δεκ 2008

Και τούτο "ελέω ημερών..." Έλεος!

Ύστερα από το δελτίο ειδήσεων ακολούθησε ένα χριστουγεννιάτικο τραγούδι. Μια πλήρης παιδική χορωδία, με ωραίες φωνές και σωστή ενορχήστρωση, άρχισε να ερμηνεύει ένα από τα γνωστότερα χριστουγεννιάτικα τραγούδια. Και ξαφνικά κάτι μου φάνηκε ότι δεν ήταν σωστό... Έδωσα περισσότερη προσοχή και ω του (χριστουγεννιάτικου) θαύματος! Το τραγούδι ήταν μια αναλόγως διαμορφωμένη διαφήμιση γνωστής αλυσίδας καταστημάτων παιγνιδιών (με κακόηχο ξενικό όνομα) στο πνεύμα των ημερών. Τα λόγια καταλλήλως προσαρμοσμένα για να ελκύσουν τους μικρούς ακροατές και όσους θα πληρώσουν τον σχετικό λογαριασμό μετά την επίσκεψη. 

"Στο πνεύμα των ημερών", όπως πάντοτε. Που δεν αφήνει "ιερό και όσιο" αλώβητο, που καταργεί τη μαγεία των ημερών από τα μάτια των παιδιών μας, στο όνομα ευτελών σκοπών. Που έχει πλέον ως απόλυτο έμβλημα την παλαιά αγοραία κραυγή "όλα τα σφάζω, όλα τα μαχαιρώνω".

Αναρωτιέμαι πόσο θα αργήσει η επέλασή του και σε χώρους άβατους (για την ώρα), όπως ο Εθνικός μας Ύμνος. Ίσως γύρω στις 25 Μαρτίου ή τις 28 Οκτωβρίου να ακουστεί αναλόγως:

Σε γνωρίζω απ' την κόψη του ευρώ την τρομερή...  


1 Δεκ 2008

Πότε γιορτάζουμε τα Χριστούγεννα;

Τα τελευταία χρόνια θεσμοθετήθηκε η προβολή των Χριστουγέννων από τον Νοέμβριο. Πόλεις και καταστήματα στολίζονται, αραιά ακούγεται κάποιο ξενόφερτο χριστουγεννιάτικο τραγούδι (κάποια στιγμή θα μας παρουσιαστεί κι αυτό ως "παραδοσιακό"), ακόμη και οι τηλεοπτικές προβολές προσαρμόζονται στο "πνεύμα των ημερών". Πού οφείλεται αυτή η πρόωρη ενασχόληση με τα Χριστούγεννα, τα οποία θα γιορτάσουμε αρκετές εβδομάδες αργότερα; Μήπως έγινε πάλι αλλαγή του ημερολογίου (όπως συνέβη πριν από περίπου ένα αιώνα με την αντικατάσταση του ιουλιανού από το γρηγοριανό) και τα Χριστούγεννα έρχονται ενωρίτερα, κάτι που δεν το πληροφορηθήκαμε;  

Η απάντηση είναι πολύ πιο απλή και εκφράζει απόλυτα την εποχή μας: Όλη αυτή η σπουδή επιβάλλεται από τις ανάγκες της αγοράς. Έτσι το υπονοούμενο θρησκευτικό "πνεύμα των ημερών" μετατρέπεται μονοπωλιακά σε καταναλωτικό.

Διαβάζουμε συχνά ότι το βιολογικό ρολόι του φυτικού και του ζωϊκού κόσμου έχει εσχάτως αποσυντονιστεί από της κλιματολογικές αλλαγές· π.χ. μαθαίνουμε για αποδημητικά πουλιά που μετακινούνται πρόωρα και για δέντρα που ανθοφορούν εκτός εποχής. Στην περίπτωση της εδραιωθείσας παρατεταμένης χριστουγεννιάτικης καταναλωτικής ασυδοσίας η ανθοφορία της ψυχής απλώς κοιμάται.  

 

20 Νοε 2008

Περί "ιών" και εφησυχάζοντος ΡΙΚ

Παρακολουθώντας χθες το βραδινό δελτίο ειδήσεων της τηλεόρασης του ΡΙΚ με μεγάλη έκπληξη πληροφορηθήκαμε ότι στην Κυπριακή Βουλή υπάρχει "Επιτροπή για την Εγκληματικότητα της Βουλής" ―όπως (από ετοιμασμένο ρεπορτάζ) κατ' επανάληψιν ανέφερε συνεργάτης του κρατικού μας ιδρύματος. Μαθαίναμε λοιπόν ότι η Βουλή μας αντιμετωπίζει μεγάλο πρόβλημα εγκληματικότητας στο εσωτερικό της αφού θεωρήθηκε επιβεβλημένο να συσταθεί ειδική επί τούτω επιτροπή. 

Βέβαια ύστερα ύστερα από "δεύτερη ανάγνωση" καταλαβαίνει κάποιος ότι ο συνεργάτης του ΡΙΚ απλώς αναφερόταν σε "Επιτροπή της Βουλής για την Εγκληματικότητα". Ψυχραιμία λοιπόν, δύσμοιρε ακροατή, ο ιός της εγκληματικότητας δεν έφτασε ακόμη ―σε ανησυχητικό, τουλάχιστον, επίπεδο― στα ιερά και άδυτα της Βουλής μας. Αυτός που ουσιαστικά σε ταλαιπωρούσε ήταν μονάχα ο ιός της αδιαφορίας για την ακρίβεια της ποιότητας πληροφόρησής σου!  

24 Οκτ 2008

"Για το χατίρι της βασιλιτζιάς ποτίζεται τζι η γλάστρα"

Πριν από λίγα χρόνια δημοσιεύτηκε στις εφημερίδες είδηση για τιμητική εκδήλωση στο Δήμο Αγλαντζιάς όπου τιμήθηκαν οι συγγραφείς και καλλιτέχνες που ζουσαν και δημιουργούσαν μέσα στα όρια του Δήμου. Σε φωτογραφία από την εκδήλωση μπορούσε κάποιος να διακρίνει πολλούς γνωστούς δημιουργούς του τόπου όμως στο συνοδευτικό ενημερωτικό σημείωμα, ενώ καταγράφονταν με κάθε λεπτομέρεια όλα τα μέλη της επιτροπής που οργάνωσε την εκδήλωση και οι επαγγελματικές τους ιδιότητες (διάφοροι εκπαιδευτικοί), πουθενά δεν αναφέρονταν οι τιμώμενοι. Η καθόλου τυχαία αυτή παράλειψη πρόδιδε και τον πραγματικό λόγο της δραστηριότητας, που δεν ήταν άλλος από τη δημιουργία ευκαιρίας για προβολή των διοργανωτών! 

Θυμήθηκα αυτό το περιστατικό όταν προχθές, περπατώντας στον παραλιακό δρόμο της Λάρνακας, παρατήρησα ένα σχετικά καινούριο "απόκτημα": Επάνω στην ακτή και σε προνομιακό σημείο, επιτήδειος επιχειρηματίας, με την πρόφαση ανέγερσης πύργου για ρολόι, βρήκε την ευκαιρία ―εμφανώς και με σκανδαλώδη ανοχή του δημοτικού συμβουλίου― να "επενδύσει" σε τεράστιες διαφημίσεις της εταιρείας του, προκαλώντας βάναυσα την αισθητική της περιοχής. Έλεος κύριε Δήμαρχε της πόλης του Ζήνωνα! 

13 Οκτ 2008

Εξαθλίωση και αθλιότητα



Στο επεξηγηματικό κείμενο της φωτογραφίας σημειώνεται:

Η βραβευμένη με Βραβείο Πούλιτζερ φωτογραφία του Κέβιν Κάρτερ, από το λιμό του 1994 στο Σουδάν. Παρουσιάζει ένα παιδάκι, θύμα του λιμού, ακολουθούμενο από αρπακτικό πουλί. Το παιδάκι σέρνεται προς το σταθμό βοήθειας, των Ηνωμένων Εθνών, ένα χιλιόμετρο μακριά.

Κανένας δεν γνωρίζει την τύχη του παιδιού, περιλαμβανομένου του φωτογράφου ο οποίος έφυγε μόλις πήρε τη φωτογραφία. Αργότερα εκμυστηρεύθηκε σε φίλους του ότι έπρεπε να είχε παρέμβει. Οι δημοσιογράφοι είχαν τότε προειδοποιηθεί να μη αγγίζουν θύματα λιμού λόγω του φόβου μολυσματικών ασθενειών.

Τρεις μήνες αργότερα, και μόλις μερικές εβδομάδες ύστερα από τη βράβευσή του με Πούλιτζερ, ο Κέβιν Κάρτερ αυτοκτόνησε.

Με αυτή τη φωτογραφία στο χέρι, μια νεαρή ιορδανή μαθήτρια, προχθές στη Βουλή των Νέων στην Αθήνα θύμισε σε όλους μας το τραγικό τέλος εκατομμυρίων ανθρώπων (κυρίως παιδιών και ηλικιωμένων) που πεθαίνουν από πείνα κάθε χρόνο στην Αφρική. Την ίδια στιγμή που στην ανάλγητη υπόλοιπη ανθρωπότητα της ευμάρειας και της άκρατης σπατάλης μπορούμε να διαβάζουμε εντυπωσιακές ειδήσεις όπως την πιο κάτω:

Ο αμερικανικός ασφαλιστικός γίγαντας AIG, ο οποίος βρέθηκε στα πρόθυρα χρεωκοπίας και διασώθηκε με ένεση $85 δισεκατομμυρίων από τα χρήματα των Αμερικανών φορολογουμένων, έστειλε τους διευθυντές του για χαλάρωση σε πανάκριβο θέρετρο της Καλιφόρνιας. Σύμφωνα με λογαριασμούς της AIG, τα έξοδα διαμονής έφτασαν τις $200.000, ενώ τα μεγαλοστελέχη ξόδεψαν 150.000 σε γεύματα, $23.380 σε θεραπείες spa και άλλα ακόμη έξοδα.

Για μια ακόμη φορά, μια εικόνα ανθρώπινης εξαθλίωσης συμπορεύεται με μιαν άλλη· με μια εικόνα απάνθρωπης αθλιότητας.

7 Οκτ 2008

Σημαίες και σημαίνοντα

Οι σημαίες της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ευρωπαϊκής Ενωσης σε κτήριο κυβερνητικής υπηρεσίας (σε πλήρη εξάντληση ύστερα από την κουραστική παρέλαση της 1ης Οκτωβρίου 2008).

3 Οκτ 2008

Ανησυχίες για την αστυνομία μας

Τα γεγονότα που συνέβησαν στη Λευκωσία κατά τη διάρκεια της παρέλασης της 1ης Οκτωβρίου (ημέρα της Κυπριακής Δημοκρατίας!) ― δηλ. οι συλλήψεις για "διακρίβωση στοιχείων ταυτότητας" και η απαγόρευση διακίνησης εντύπων πολιτικού περιεχομένου― παρά τις όποιες εξηγήσεις που δόθηκαν από την Κυβέρνηση και την Αστυνομία, προκαλούν εύλογη ανησυχία σε πολύ κόσμο (και όχι μόνο επειδή τα τελευταία χρόνια ολοένα και πυκνώνουν τα περιστατικά υπέρβασης εξουσιών από αστυνομικά όργανα). 

Ως ένα βαθμό μπορούμε να κατανοήσουμε τις δυσκολίες που μερικές φορές η κυπριακή αστυνομία έχει για αντιμετώπιση "πιθανών" παραβατικών πράξεων. Όμως, ταυτόχρονα, και η προστασία των ατομικών δικαιωμάτων όπως και του δικαιώματος στη διαφορετική άποψη, είναι στοιχεία αδιαπραγμάτευτα σε μια δημοκρατική κοινωνία όπως τη δική μας. 

Σίγουρα, όσα θλιβερά συνέβησαν δεν μπορούν να μας "θυμίζουν άλλες εποχές και άλλες νοοτροπίες" όπως κάποιοι βιάστηκαν να πουν. Μια υπερβατική συμπεριφορά νομιμοποιείται να κριθεί με αυστηρότητα, πάντοτε όμως με την επίγνωση ότι ζούμε και δραστηριοποιούμαστε μέσα σε αδιαμφισβήτητες συνθήκες δημοκρατίας και ισονομίας.

26 Σεπ 2008

Ταξιδιωτικά πακέτα και υπεροψία διοργανωτών

Παραθέτω πιο κάτω τεκμήρια πρόσφατης ηλεκτρονικής αλληλογραφίας με κορυφαίο κυπριακό ταξιδιωτικό γραφείο, ως δείγμα του χονδροειδούς (και άκρως υπεροπτικού) τρόπου με τον οποίο μπορεί να αντιμετωπιστεί ο κύπριος ταξιδιώτης.

(α)
Προς Διευθυντήν Γραφείου ...
Αγαπητέ κύριε,

Πήρα μέρος (μαζί με τρία ακόμη πρόσωπα) στην εκδρομή ... που οργάνωσε το γραφείο σας και έχω να παρατηρήσω τα ακόλουθα:

1. Παρ' ότι στο φυλλάδιό σας αναφερόταν συγκεκριμένο άτομο του γραφείου σας που θα μας συνόδευε από το αεροδρόμιο Λάρνακος στον προορισμό μας, ουδείς βρισκόταν εκεί και μέχρι την έξοδό μας από το αεροδρόμιο προορισμού δεν είχαμε καμιά καθοδήγηση, ούτε γνωρίζαμε αν θα μας παρελάμβανε κανείς, κάτι που σαφώς παρέβαινε τις δεσμεύσεις του γραφείου σας και δημιουργούσε μεγάλο αίσθημα ανασφάλειας.

2. Μετά την έξοδό μας από το αεροδρόμιο του ... επικράτησε μεγάλη σύγχιση έως ότου αποκαταστήσουμε επαφή με κάποιο αντιπρόσωπό σας, ο οποίος μάλιστα δεν ήταν σε θέση να βεβαιώσει τον ακριβή αριθμό όσων μετείχαν στην ομάδα (φαινόταν ότι έλειπε κάποιος, και ο συνοδός δεν γνώριζε αν μετείχε στην ομάδα ή δεν είχε καν επιβιβαστεί στη Λάρνακα). Και αυτό προστέθηκε στην αρχική εντύπωση κακής διοργάνωσης της εκδρομής.

3. Φτάσαμε στο λιμάνι επιβίβασης [στο το πλοίο με το οποίο θα συνεχίζαμε το ταξίδι] στις 7.00 π.μ. και η πύλη άνοιξε στις 8.30 π.μ. Σε όλο το ενδιάμεσο διάστημα παραμείναμε κάτω από τον καυτό [αυγουστιάτικο] ήλιο (δεν υπήρχε δυνατότητα κάλυψης) και χωρίς να μπορούμε να απομακρυνθούμε επειδή ο συνοδός δεν ήταν σε θέση να μας πει πότε θα μπαίναμε. Όταν τελικά ανεβήκαμε στο πλοίο οδηγηθήκαμε για πρόγευμα και όταν πια εισήλθαμε στις αίθουσες αναψυχής οι θέσεις ήταν ήδη κατειλημμένες και με πολλή δυσκολία σκορπιστήκαμε εδώ και εκεί.

4. Το "πανόραμα" κράτησε σχεδόν δέκα ώρες συνεχούς και μονότονου ταξιδιού (επιπροσθέτως των τόσων ωρών ξαγρύπνιας λόγω της νυκτερινής πτήσης που είχε προηγηθεί). Ήταν ουσιαστικά αχρείαστο, αφού σε επόμενες διαδρομές μεγάλο τμήμα του το καλύψαμε οδικώς και είδαμε πολύ καλύτερα τις ακτές και τον φυσικό χώρο.

5. Φτάσαμε στην πολή του ... γύρω στις 6.30 μ.μ. και χαρήκαμε που επιτέλους θα ξεκουραστούμε στο ξενοδοχείο μας ύστερα από ένα τόσο εξουθενωτικό ταξίδι. Δεν γνωρίζαμε βέβαια ότι το (κατά τα άλλα πολύ καλό) ξενοδοχείο μας βρισκόταν άλλα 170 χιλιόμετρα από την πόλη, τα οποία υπομείναμε με μεγάλη προσπάθεια. Θα έπρεπε φυσικά να βρίσκεται στο λεωφορείο εκείνες τις ώρες αυτός που "σχεδίασε" την εκδρομή και όχι ο κακόμοιρος ο ηλικιωμένος συνοδός μας, για να ακούσει όσα λέχθηκαν από του συμμετέχοντες.

6. Ο συνοδός, παρά τις καλές του προθέσεις, ελάχιστα γνώριζε για τις διαδρομές που έπρεπε να γίνουν. Είναι χαρακτηριστικό ότι, στο αεροδρόμιο όπου μαζευτήκαμε για την επιστροφή μας στην Κύπρο άκουσα πολύ απαξιωτικά σχόλια και για συνοδό άλλης ομάδας του γραφείου σας που ακολούθησε διαφορετική διαδρομή. Γίνεται λοιπόν φανερό ότι κάτι "νοσεί" και με τις επιλογές συνοδών σας σε αυτά τα προγράμματα.

Πιστεύω ότι αν στόχος μιας εκδρομής είναι να την ευχαριστηθεί ο εκδρομέας αυτή πρέπει να σχεδιάζεται με ρεαλιστικό τρόπο και όχι μόνο στα χαρτιά. Από την εμπειρία που είχαμε τέσσερις συμμετέχοντες ήταν φανερό ότι αυτή σχεδιάστηκε ερήμην του ανθρώπινου παράγοντα και με σοβαρές οργανωτικές ελλείψεις και παραλείψεις.

Νομίζω μας οφείλετε κάποιες εξηγήσεις.

Μετά τιμής, κλπ.

(β)
Η ...απάντηση του Διευθυντή :

Αγαπητέ κύριε ...

Έχω πάρει την επιστολή σας και την έχω διαβάσει με προσοχή.

Τα όσα μας γράφετε σίγουρα θα μας βοηθήσουν στον καλύτερο σχεδιασμό της εκδρομής για την επόμενη χρονιά.

Θέλω να σας διευκρινίσω ότι ο άνθρωπος μας που βρίσκεται στο αεροδρόμιο Λάρνακας και βοηθά στο check in δεν ταξιδεύει με τον κόσμο. Αυτός που ταξιδεύει σε κάποιες εκδρομές είναι ο αρχηγός/συνοδός. Σε πολλές άλλες εκδρομές ο αρχηγός/συνοδός αναμένει τα groups στη χώρα προορισμού.

Είμαι στη διάθεσή σας.

(γ)
Η επιβεβλημένη απάντηση στην επιστολή του Διευθυντή : 

Αγαπητέ κύριε ...

Διάβασα με αρκετή έκπληξη την απάντησή σας και πουθενά δεν βρήκα ίχνος διάθεσης για κάποια απολογία για τις ταλαιπωρίες που υπέστη η ομάδα μας, και στις οποίες αναφέρθηκα εκτενώς στην προηγούμενη επικοινωνία μου. Εκτός μόνο ότι όλους μας αντιμετωπίζετε περίπου ως πειραματόζωα που απλώς θα σας "βοηθήσουν στο σχεδιασμό της εκδρομής την επόμενη χρονιά". 

Όσο για τις διευκρινίσεις σας για τον/την συνοδό (ξαναδιαβάστε παρακαλώ προσεκτικότερα ό,τι σας είχα γράψει) έχω στα χέρια μου το πληροφοριακό δελτίο που μας δόθηκε από το γραφείο σας και αναφέρει επί λέξει: "Η συνοδός της εκδρομής Κυρία .... θα σας περιμένει στο αεροδρόμιο Λάρνακας στις ... π.μ. το πρωί του Σαββάτου". Οι συνοδοί των άλλων δύο εκδρομών σας πράγματι βρίσκονταν στο αεροδρόμιο και συνόδευαν τα γκρουπ. Οι εξηγήσεις σας, λοιπόν, δεν απαντούν στα αρχικά ερωτήματά μου, και οι υπεκφυγές καθόλου δεν τιμούν το γραφείο σας.

Αναγκάζομαι να γράψω και αυτή την επιστολή λόγω ανεπαρκούς ανταπόκρισής σας και χωρίς πρόθεση να ανοίξω αλληλογραφία μαζί σας. Επιμένω όμως σε μια πιο σωστή απάντηση, η οποία να σέβεται αυτούς που σας εμπιστεύτηκαν.

Μετά τιμής, κλπ.

(δ)
Σύντομο υστερόγραφο σχόλιο: 

Ίσως ο κύριος Διευθυντής, από το ύψος της αλαζονείας του να διαβάζει ακόμη με την ίδια "μεγάλη προσοχή" και τη δεύτερη επιστολή των ταλαιπωρηθέντων πελατών του. Πάντως μέχρι στιγμής (ήδη αρκετές εβδομάδες από τότε) επέλεξε την χρυσοφόρο ...σιωπή!




25 Σεπ 2008

Σημεία των καιρών V

(13) Ήταν να το δούμε και αυτό: τη βίαιη εισβολή κακόγουστου κυπριώτικου σκετς στην τηλεοπτική ειδησεογραφία.

Στο βραδινό κυριακάτικο ειδησεογραφικό δελτίο της (ημι)-κρατικής τηλεόρασης [Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου] είχαμε τη μεγάλη ευκαιρία να παρακολουθήσουμε (υπό το πρόσχημα τρέχουσας ενημέρωσης) ένα κοσμοϊστορικό γεγονός που ίσως μόνο στην Κύπρο θα ήταν δυνατόν να συμβεί: κρατικός αξωματούχος να αναλαμβάνει το δύσκολο έργο (κατά τον χαρακτηρισμό του 'ποθαυμασμένου δημοσιογράφου) μέτρησης του μεγαλύτερου κυπριακού ...λουκάνικου (μήκους 41 μέτρων, παρακαλώ!) ―το οποίο, μάλιστα (όπως πάλι μας πληροφόρησε ο δημοσιογράφος) δεν επρόκειτο να υποβληθεί για συμπερίληψη στο Γκίνες, επειδή δεν είχαν γίνει οι προεργασίες για επίσημη μέτρησή του από επίσημο εκπρόσωπο του οργανισμού. Ευτυχώς! Το Γκίνες έχει ήδη γελοιοποιηθεί από πολλά ανάλογα αιτήματα, π.χ. μεγαλύτερη πίτσα, μεγαλύτερο λουκούμι, μεγαλύτερος σουτζιούκος, κλπ. Αλλά και ο τόπος μας (εξαιτίας μιας διαδικαστικής παράλειψης) γλύτωσε από μια ακόμη γελοιοποίηση. Ας μη κατηγορούμε, λοιπόν, τα κυπριώτικα σκετς. Η πραγματικότητα κρύβει τα χειρότερα, ρίκο ρίκο, ρίκο κοοο...

"Σκαλί καλέ μου σκαλί..."

Πρόσφατα δημοσιεύτηκε στον τύπο ότι η Κύπρος ανέβηκε φέτος σε ακόμη καλύτερη θέση στον "Δείκτη Αντίληψης της Διαφθοράς". Σε ένα κατάλογο 180 χωρών ο τόπος μας κατέχει την 31η θέση "από πλευράς διαφάνειας" (σε σύγκριση με την 39η θέση που κατείχε κατά  το 2007 ―αλλά και την 27η το 2003!) Είμαστε δηλαδή η 31η "λιγότερο διεφθαρμένη χώρα" ανάμεσα σε 180. 

Εκείνο που δεν είμαι σίγουρος ότι κατάλαβα επαρκώς στο σχετικό δημοσίευμα είναι τους όρους "αντίληψη" και "διαφάνεια": πώς ορίζονται, πόσο μετρήσιμοι και κυρίως πόσο συγκρίσιμοι μπορούν να είναι, αν λάβουμε υπόψιν τις τεράστιες διαφορές που εντοπίζονται σε νοοτροπίες και πρακτικές μεταξύ λαών καθώς και στις δυνατότητες υπηρεσιών να αντιληφούν τη διαφθορά. Μήπως εντέλει αυτά όλα εκφράζουν, μονάχα, μια αντίληψη "ό,τι δηλώσεις και όσα θέλεις να αποδεχτείς, για το καλό όνομα της πατρίδας;" Κάτι που βολεύει και τη διαφθορά, η οποία έτσι μπορεί να συνεχίζει ανενόχλητη το ευγενές έργο της. 

Και αφού αναφερόμαστε σε "κλίμακες" ας θυμίσουμε ότι δεν είναι πολύς καιρός που σε μια άλλη μέτρηση, η Κύπρος βρέθηκε στο τελευταίο σκαλί του πολιτισμού (δραστηριότητες, παρακολούθηση εκδηλώσεων, ανάγνωση βιβλίων κ.ά.) ανάμεσα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και στην περίπτωση αυτή ―ευκολότερα "μετρήσιμη" από την προηγούμενη― δεν γνωρίζω πόσο μπορούμε να είμαστε υπερήφανοι. Πάντως, από επίσημης πλευράς, δεν υπήρξε αντίδραση. Ίσως επειδή δεν βρισκόμαστε σε κάποια προεκλογική περίοδο.


 

19 Σεπ 2008

Σημεία των καιρών IV

(10) Καθόμασταν σε αίθουσα αναμονής του αεροδρομίου του Λονδίνου αναμένοντας να μας καλέσουν για επιβίβαση και η αίθουσα ήταν γεμάτη από κυπρίους ταξιδιώτες που επέστρεφαν στον τόπο τους. Απέναντί μου καθόταν ένας πενηντάρης με τον αέρα νεόπλουτου επιχειρηματία και φλυαρούσε σε τόνο υψηλό, αρκετό για να μπορεί να ακούεται από τους περισσότερους. Διηγόταν πως την προηγούμενη μέρα, παρά τις τόσες άλλες επαγγελματικές υποχρεώσεις του, βρήκε χρόνο να ταξιδέψει σιδηροδρομικώς στο Παρίσι (και να επιστρέψει αυθημερόν στο Λονδίνο) για να αγοράσει γαλλικά κρασιά για το σπίτι του, που θα επαρκούσαν για ολόκληρη τη χρονιά!

(11) Ήταν περιφερειακός διευθυντής σε τράπεζα, με φήμη σκληρού προϊσταμένου. Ανεβαίνοντας στην ιεραρχία εγκατέλειψε φίλους και δικούς, απέκτησε τεράστια δύναμη ως υπολογίσιμος παράγοντας στον επιχειρηματικό κόσμο και αντιμετωπίστηκε ως αποτελεσματικός προστάτης συμφερόντων των εργοδοτών (και της τσέπης του). Συνταξιοδοτήθηκε κάποτε. Σήμερα κυκλοφορεί στην πόλη του άγνωστος και ασήμαντος. Κατά τους βραδινούς περιπάτους του κανείς δεν τον χαιρετά, κανείς δεν φαίνεται να τον αναγνωρίζει.

(12) Εγκαταλείποντας τον κεντρικό δρόμο μπήκα στον στενό πλαγιόδρομο ακολουθώντας τη μονή κατεύθυνσή του. Το αυτοκίνητο που ερχόταν απέναντι, αντίθετα στη ροή του μονοδρόμου ―με το οποίο παρ' ολίγο να συγκρουστούμε― ήταν αστυνομικό.

18 Σεπ 2008

Η "έγνοια" για τον πολιτισμό ―και ποιος την είδε!

Κάποτε είχε γίνει προσπάθεια, από πολλούς, για να πεισθεί η κυβέρνηση (άλλοι οι κυβερνώντες τότε) να παραχωρεί στον πολιτισμό όλα τα οφειλόμενα λεφτά από το Προ-πο (θυμηθείτε το περιλάλητο εκείνο διαφημιστικό σύνθημα "Για τον Πολιτισμό και τον Αθλητισμό") την ίδια στιγμή που παραχωρούσε στον αθλητισμό (και συνεχίζει να παραχωρεί) ποσά πολλαπλάσια εκείνων που εισρέουν από το Προ-πο. Μάταιες ελπίδες τέτοιες... Πώς να ευωδοθούν οι προσδοκίες όσων πιστεύουν στη διαχρονική σημασία του πολιτισμού, όταν οι οπαδοί του αθλητισμού είναι συντριπτικά περισσότεροι σε ψήφους από εκείνους τους "παράξενους" που ενδιαφέρονται ακόμη για έργα πολιτισμού! Οι οργανώσεις και οι φορείς που ζητούσαν να συναντηθούν με τον τότε Υπουργό Οικονομικών, για υποστήριξη του αιτήματος, παραπέμπονταν στον ...Διευθυντή Λαχείων (ίσως ως συμβολική υπόδειξη ότι περισσότερη πιθανότητα είχαν να κερδίσουν ένα λαχείο παρά να εισακουστούν).

Το παράδοξο είναι ότι κανείς πολιτικός άρχοντας μέχρι σήμερα δεν παραλείπει να αναφέρεται, πότε πότε, στον πολιτισμό, περιστασιακά και κυρίως όταν ψηφοθηρικές ανάγκες το επιβάλλουν. Η διάσταση, όμως, μεταξύ λόγων και έργων μπορεί να εμηνευθεί μονάχα ως πράξη κατανοητής διαστροφής, αφού στην ουσία κανένα πραγματικό ενδιαφέρον δεν υπάρχει. Γεγονότα (και παραλείψεις) το επιβεβαιώνουν. 

Πρόσφατο κραυγαλέο δείγμα απουσίας ειλικρινούς ενδιαφέροντος για ουσιαστικά έργα πολιτισμικής υποδομής είναι το υψηλού κόστους ―και πομπωδώς τιτλοφορούμενο― ψευδεπίγραφο "Μέγαρο Πολιτισμού", το οποίο ανεγείρεται για να φιλοξενήσει ...πολιτικούς εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης όταν η Κύπρος θα προεδρεύει της ΕΕ! Με μια αξιοθαύμαστη λαθροχειρία πολιτικές ανάγκες μεταμφιέζονται σε πολιτιστικές για να "μπαλωθούν" κάποιες ενοχλητικές υποχρεώσεις του κράτους και να βολευτούν κάποιοι (επιλεγμένοι βάσει μιας εκσυγχρονισμένης "θεωρίας της σχετικότητας")· την ίδια ώρα που ο τόπος παρουσιάζει βασικές ελλέιψεις έργων πολιτιστικής υποδομής, με κραυγαλέα περίπτωση την απουσία "Κρατικής Βιβλιοθήκης" άξιας του ονόματός της. (Ένα οργανισμό για τον οποίο καμιά κυβέρνηση του τόπου δεν επέδειξε πρακτικό ενδιαφέρον. Και το χειρότερο: πρόσφατες πληροφορίες αναφέρουν ότι γίνονται προσπάθειες να μετακυλιστεί στο Πανεπιστήμιο Κύπρου ―χωρίς πρόσθετο κρατικό κόστος― η ευθύνη ανάπτυξης και λειτουργίας της. Ντροπή! Κι ακόμη μεγαλύτερη ντροπή όταν αναλογιστούμε ότι σε κάποιες χώρες οι Εθνικές Βιβλιοθήκες έχουν υπόσταση υπουργείου ―και όχι ενός υποβαθμισμένου τμήματος υπηρεσίας υπουργείου, όπως στην Κύπρο, ενώ στην Αγγλία η ολοκλήρωση και λειτουργία της νέας Βρετανικής Βιβλιοθήκης χαιρετίστηκε ως "το σημαντικότερο βρετανικό έργο του 20ού αιώνα"). 

17 Σεπ 2008

Διαφημιστική ρύπανση και απορρυπαντικά μέτρα

Επιδημική μορφή έχει πάρει τα τελευταία χρόνια η διανομή διαφημιστικών εντύπων σε οικίες, φανάρια τροχαίας και δημόσιους χώρους. Τα ταχυδρομικά κιβώτια οικιών υπερχειλίζουν από έντυπα που προβάλλουν κάθε λογής προϊόντα και υπηρεσίες, την ίδια ώρα που ακυρώνεται ο πρωταρχικός σκοπός των κιβωτίων αφού δεν μένει χώρος για επιστολές και ταχυδρομικά έντυπα. Από την άλλη, οι διανομείς στα φανάρια επιβραδύνουν τη ροή κυκλοφορίας, αυξάνοντας και τους κινδύνους ατυχημάτων. Και ως να μην έφθαναν αυτά, οι ταχυδρομικές υπηρεσίες δημιούργησαν υπηρεσία τοποθέτησης διαφημιστικών εντύπων σε ταχυδρομικές θυρίδες (χωρίς προηγούμενη συγκατάθεση των συνδρομητών τους).

Για τις διαφημίσεις μέσω ηλεκτρονικών μηνυμάτων (spam) έχουν γίνει προσπάθειες νομικής προστασίας του "ιδιωτικού χώρου" του παραλήπτη. Οι έντυπες διαφημίσεις που κατακλύζουν τα σπίτια μας ή ρυπαίνουν δρόμους και δημόσιους χώρους μήπως απευθύνονται σε κατοίκους άλλων κατηγοριών, π.χ. του παλαιόθεν προστατευόμενου πλανήτη "Ξέφραγο αμπέλι"; Πότε επιτέλους θα ενδιαφερθεί κάποιος από τους ψηφοθηρούντας βουλευτές μας να φέρει σχετικό ρυθμιστικό νομοσχέδιο στην Κυπριακή Βουλή; (Με τη ελπίδα, βέβαια, ότι δεν θα έχει τύχη ανάλογη εκείνου των διαφημιστικών πινακίδων, επειδή και εδώ διακυβεύονται μεγάλα οικονομικά συμφέροντα). Όσο για τις διαφημίσεις στις ταχυδρομικές θυρίδες, οι συνδρομητές μπορούν να ενημερώσουν τις Ταχυδρομικές Υπηρεσίες ότι δεν επιθυμούν διανομή διαφημίσεων στη θυρίδα τους. (Υποθέτω ότι και εδώ πρόκειται περί "ιδιωτικού χώρου" με δικαιώματα νομικής προστασίας, προνοούμενα ίσως από τον "περί Ρυθμίσεως Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και Ταχυδρομικών Υπηρεσιών Νόμο 112 του 2004". Ή μήπως κάνω λάθος;)

Φραστικές γλωσσοδεσίες

Σε μια φαντασιακή δικτατορία (τη μόνη που ίσως δικαιούται κάποιες ελάχιστες και πολύ αμφισβητήσιμες δικαιολογίες) θα πρότεινα στους επίσημους λεξικογράφους της να διαγράψουν από κάθε χρηστικό λεξικό που ετοιμάζουν (επί ποινή μονίμου εξοστρακισμού των παραβατών από δημόσια λειτουργήματα ―ιδίως τα ραδιοτηλεοπτικά) τις ακόλουθες φράσεις ή λέξεις: "έμοιαζε με βομβαρδισμένο τοπίο", "πύρινη λαίλαπα", "σκηνές αρχαίας τραγωδίας", "κόκκινος συναγερμός", "μπήκε κάτω από το μικροσκόπιο", "έκανε φύλλο και φτερό", "προκάλεσε τσουνάμι αντιδράσεων", [ο δράστης] "έγινε καπνός", "φανταστικός" [=εντυπωσιακός], "κοιτάχτε", "εντάξει", "απλά" [=ως πρώτες αντιδράσεις σε κάποια ερώτηση].

14 Σεπ 2008

Για την καθημερινή "κινητή" τρέλα μας

Το κινητό τηλέφωνο αποτελεί σήμερα αναπόσπαστο (και αναπόφευκτο) εξάρτημα της καθημερινότητάς μας και ίσως δεν είναι υπερβολικό να αναρωτηθεί κανείς πώς μπόρεσε να επιβιώσει η ανθρωπότητα τόσους αιώνες χωρίς αυτό! Ότι τούτο κρίνεται σήμερα τόσο απαραίτητο αποδεικνύεται και από τη χωρίς δισταγμούς αποφασιστικότητα μεγάλου αριθμού συνανθρώπων μας να δρασκελούν τα όρια νόμου-παρανομίας, επιμένοντας να το χρησιμοποιούν ακόμη και όταν οδηγούν αυτοκίνητο, αυξάνοντας έτσι του κινδύνους για την τσέπη τους, τη ζωή τους, αλλά και τη ζωή των άλλων.

Κι αφού αναφερόμαστε σε κινδύνους, ας θυμηθούμε ότι τον τελευταίο καιρό πυκνώνουν οι καταγγελίες για πιθανές σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία από τη χρήση κινητών τηλεφώνων, καταγγελίες που αμέσως υποβαθμίζονται από πηγές που -μερικές φορές- με δυσκολία κρύβουν κάποιο ορατό ή αόρατο προσωπικό οικονομικό όφελος. Εδώ όμως η επικρατούσα αντίληψη ότι "ο κατηγορούμενος είναι αθώος μέχρις αποδείξεως της ενοχής του" θα πρέπει να αντιστραφεί. Αφού αυτό που (ίσως) κινδυνεύει είναι η ίδια η υγεία του, ο χρήστης/καταναλωτής οφείλει στον εαυτό του να αποδεχθεί κάθε υποψία για πιθανούς κινδύνους και να λάβει τα μέτρα του. Η άλλη πλευρά ας αποδείξει την αθωότητά της.

13 Σεπ 2008

Σημεία των καιρών III

(7) Διάβασα τη διαφήμιση και με ενόχλησε η ορθογραφία της: "Έπιπλα εισαγώμενα", έγραφε. Λίγο αργότερα συνάντησα αυτό το "εισαγώμενα" ακόμη τρεις-τέσσερις φορές σε άλλες διαφημίσεις. Και όταν κάποτε είδα ένα ορθογραφημένο "εισαγόμενα", προς στιγμήν αμφέβαλλα ―δεν ήμουν πια βέβαιος για την ορθότητά του.

(8) Υπάρχουν πολλοί λόγοι να κατανοήσει κανείς (και να στηρίξει) την αγάπη κάποιων για τους σκύλους. Και δεν είναι λίγοι που έχουν στο σπίτι τους αυτούς τους αξιαγάπητους συντρόφους. Εκείνο που δεν μπορεί εύκολα να να γίνει αποδεκτό (και να δικαιολογηθεί) είναι η πρακτική εγκατάλειψης των ακαθαρσιών τους σε δρόμους και ανοιχτούς χώρους. Βέβαια σε κάποιους δήμους, όπου η νομοθεσία φαίνεται να τηρείται με περισσότερη αυστηρότητα, συνοδοί σκύλων κουβαλούν την επιβαλλόμενη πλαστική σακούλα απορριμμάτων ―μερικές φορές μονάχα για το θεαθήναι και για να ξεγελούν τον δημοτικό υπάλληλο που πιθανόν να βρεθεί στον δρόμο τους.

(9) Το αυτοκίνητο πέρασε με μεγάλη ταχύτητα από τον συνοικιακό δρόμο. Τα μπάσα των στερεφωνικών του άφηναν ένα υπόκωφο αλλά εκκωφαντικό ντουμ... ντουμ... σαν να επρόκειτο για επέλαση κινηματογραφικής ορδής αγρίων. Ο θυμόσοφος περαστικός που το άκουσε, μόλις πρόλαβε να του φωνάξει: "Δυνάμωσέ το λίγο ακόμη, αγόρι μου, να το χαρούμε κι εμείς..."

12 Σεπ 2008

"Να 'ταν τα νιάτα δυο φορές"

Μια ηλικιωμένη κυρία πηγαίνοντας για ιατρική εξέταση προειδοποίησε την ανεψιά της, η οποία την συνόδευε: "Πρόσεξε, μην πεις ότι πέρασα τα ογδόντα, γιατί δεν θα μου δώσουν σημασία..." Στην περίπτωση αυτή ο φόβος μπορεί να ήταν υπερβολικός, η παρατήρησή της, όμως, συμπυκνώνει εμπειρίες από φαινόμενα που παρατηρούνται, δυστυχώς, στην κυπριακή κοινωνία. "Εν γέρος, καλήν ψυσιήν..." ακούεται κάποτε (και όχι μόνο από του πολύ νέους), με όλη τη συνακόλουθη αδιαφορία προς εκείνους που κρίνονται ως πολύ ηλικιωμένοι.

Και εδώ ας αναφέρω ένα ωραίο περιστατικό που μου διηγήθηκε κάποτε ο λαϊκός ποιητής Ανδρέας Π. Μαππούρας, από την Αραδίππου, χαρακτηριστικό της "συμπυκνωμένης σοφίας" των γηραιοτέρων. Του το είχε αφηγηθεί ένας άλλος ποιητάρης, όταν και εκείνος ήταν ήδη πολύ γέρος, δηλ. είχε συμβεί πολλές δεκαετίες παλαιότερα.

Νέος τότε ο αφηγητής, περπατούσε στον δρόμο όταν είδε έναν άλλο ποιητάρη, προχωρημένης ηλικίας. Τον πλησίασε, και κτυπώντας τον στον ώμο, με κάπως πειρακτική διάθεση, του είπε: "Είντα, γέρο... είνταμ που κάμνεις;" Ο άλλος γύρισε αργά, τον κοίταξε, και υπέδειξε ήσυχα: "Μεμ μου 'ντζίζεις, γιε μου, τζι εν κολλητικόν..."

11 Σεπ 2008

Με την ελαστικότητα της αδιαφορίας

Μετά τις πρώτες καλοκαιρινές ζέστες, στους αυτοκινητόδρομους της Κύπρου βλέπει κανείς, τα τελευταία χρόνια, κομμάτια από διαλυμένα ελαστικά αυτοκινήτων σκορπισμένα εδώ και εκεί στις άκρες του οδοστρώματος. Ο περαστικός σκέφτεται ότι ίσως πρόκειται για κομμάτια ελαστικού που επενδύθηκαν σε παλιά και χρησιμοποιημένα ελαστικά αυτοκινήτων με μεθόδους θερμικής επικόλλησης. 

Πόσο ασφαλές είναι να χρησιμοποιούνται ελεύθερα στους κυπριακούς δρόμους δεν το γνωρίζω, ούτε αν υπάρχει κάποιος έλεγχος της ποιότητάς τους. Γεγονός όμως είναι ότι, στις ψηλές θερμοκρασίες των κυπριακών δρόμων, μετά τις πρώτες ζέστες του καλοκαιριού,  πολλά από αυτά τα ελαστικά διαλύονται "εις τα εξ ων συνετέθησαν" αυξάνοντας τους κινδύνους για όσους χρησιμοποιούν το οδικό μας δίκτυο.

Επικινδύνως ζην

Ένα πρόσφατο επεισόδιο μαζικού χουλιγκανισμού (με συμπλοκές και καταστροφές στην αίθουσα πρώτων βοηθειών του Γενικού Νοσοκομείου Λεμεσού) έφερε στη επικαιρότητα -για πολλοστή φορά- το θλιβερό πρόβλημα καθημερινής βίας, το οποίο κοινωνία και κράτος δεν θέλουν να δουν στο πραγματικό του μέγεθος. Όπως και παλαιότερα, με το θέμα των ναρκωτικών (όταν όλοι εφησύχαζαν διαπιστώνοντας απλώς ότι "εμείς υστερούμε σε σύγκριση με άλλες χώρες", έως ότου η σκληρή πραγματικότητα βρόντηξε και στη δική μας πόρτα), φαίνεται ότι και τώρα αντιμετωπίζουμε τον χουλιγκανισμό μόνο ως μελλοντικό πρόβλημα. Αλλιώς πώς να εξηγηθεί η έλλειψη αποφασιστικότητας να αντιμετωπιστεί ως θέμα απόλυτης προτεραιότητας ("εδώ και τώρα") και όχι ως κάτι που διαπιστώνεται μεν ότι αποτελεί πρόβλημα, πλην όμως έχουμε όλη την άνεση χρόνου να μελετηθούν μέτρα, με τη γνωστή βραδυπορία των γραφειοκρατικών διαδικασιών.

Βία στα γήπεδα, βία σε χώρους αναψυχής, βία κατά της αστυνομίας (αλλά και από αστυνομικούς), βία μέσα στην οικογένεια. Χθες, βία σε νοσοκομεία. Αύριο, βία παντού. Ο αμερικανικός κινηματογραφο-τηλεοπτικός πολιτισμός της βίας σταδιακά εγκαταστάθηκε στην καθημερινότητά μας και προσφέρει όλα τα πρότυπα μίμησης και πολλαπλασιασμού. Να τον χαιρόμαστε! Αλλ' όχι και να συνεχίσουμε να ονειρευόμαστε τις μελλοντικές λύσεις του...

7 Σεπ 2008

Σημεία των καιρών II

(4) Σταμάτησα στα φώτα τροχαίας. Στο αυτοκίνητο της πλαϊνής λωρίδας η οδηγός κάπνιζε έχοντας κλειστά τα τζάμια, επειδή λειτουργούσε ο κλιματισμός. Στη θέση του συνοδηγού στεκόταν, ακουμπώντας με τη ράχη στο κάθισμα, μια μικρούλα έως τεσσάρων χρόνων. Σήκωσε το χεράκι της και χαιρέτισε πολύ φιλικά. Ave Caesar, morituri te salutant...  

(5) Η θάλασσα όπου κάποτε έκανα το μπάνιο μου ολοένα απομακρύνεται. Τελευταίες πληροφορίες αναφέρουν ότι βρίσκεται πέντε ενοικιαζόμενες ομπρέλες και οκτώ ενοικιαζόμενες ξαπλωστρες πιο μακριά.

(6) Η χρήση υποκοριστικών των ονομάτων (κυρίως γυναικείων) κατά τις καθημερινές μας επαφές επιβάλλεται καμιά φορά για λόγους πρακτικούς. Εκείνο που είναι ακατανότητο είναι η καταφυγή σε ξενόγλωσσα υποκοριστικά (τη στιγμή που υπάρχουν ωραία ελληνικά αντίστοιχα) ή και η διαστροφική μετατροπή ελληνικών ονομάτων σε ξενόγλωσσα. Το μικρό αυτό σημείωμα αφιερώνεται "εξαιρετικά" στις: Τζένη (Ευγενία), Ντόλλη/Κάθυ (Αικατερίνη), Μάγκυ (Μαργαρίτα), Ντέπη (Δέποινα), Κρίστη (Χριστίνα), Φαίη (Φωτεινή) , Βίβιαν (Παρασκευή), Άντζυ (Αγγελική), Σάντρα (Αλεξάνδρα), Βίκυ (Βασιλική), Σίσσυ (Διονυσία), Τζούλη (Ιουλία), αλλά και στις: Έμιλυ (Αιμιλία), Ειρένα (Ειρήνη), Ντόρα (Θεοδώρα), Σόφη (Σοφία) όπως και σε όλες τις όμοιές τους.

6 Σεπ 2008

Ποιος μας προστατεύει από "προσφορές" και "εκπτώσεις";

Παίρνω αφορμή από μια (προφανώς όχι ασυνήθιστη) ιστορία που μου διηγήθηκε απόλυτα αξιόπιστος φίλος:

Ακολουθώντας τα δημοσιεύματα καλής (κατά τα άλλα) κυπριακής εφημερίδας φύλαξε αριθμό αποκομμάτων και τα πήγε σε συγκεκριμένη διεύθυνση για να αποκτήσει "δωρεάν" ένα CD υπολογιστή, με κάποια σειρά μαθημάτων που έκρινε ότι θα βοηθούσαν το παιδί του στο σχολείο. Αφού περιπλανήθηκε σε τρεις διαφορετικές διευθύνσεις που του υποδεικνύονταν (αρκετά μακριά η μία από την άλλη) και σπατάλησε αρκετό χρόνο, βρήκε τέλος κάποιον υπεύθυνο ο οποίος παραδίδοντάς του το διαφημιζόμενο CD τον ενημέρωσε ότι τούτο αποτελούσε μόνο συνοπτική περιγραφή των μαθημάτων και για να αποκτήσει το ολοκληρωμένο προϊόν έπρεπε να συμπληρώσει κάποια συμβόλαια αγοράς του με δόσεις, αξίας μερικών εκατοντάδων ευρώ!  Αυτή ήταν η πολυδιαφημιζόμενη "δωρεάν" προσφορά από την εφημερίδα.

Το περιστατικό -ίσως ανάλογες εμπειρίες έχουν ζήσει και άλλοι- θέτει μια σειρά από καίρια ερωτήματα που αφορούν στα μέτρα προστασίας του καταναλωτή από παραπλανητικές διαφημίσεις και μισές αλήθειες. Έχει πράγματι τη δυνατότητα να αντιδράσει ο απλός καταναλωτής χωρίς τη βοήθεια του κράτους, ελέγχοντας ο ίδιος την αλήθεια όλων εκείνων των ελκυστικών προτάσεων για "προσφορές" και "εκπτώσεις"; Και είναι αρκετό να συμβουλευόμαστε την ετικέτα του προϊόντος που αγοράζουμε -όπως συχνά ακούμε να υποδεικνύουν οι ειδήμονες- όταν για τόσα άλλα πολύ σημαντικά παραμένουμε στο σκοτάδι και στο έλεος της καλής προαίρεσης εκείνου που προσφέρει το προϊόν (ο οποίος, βέβαια, πρώτιστο στόχο έχει το δικό του οικονομικό όφελος, δηλ. τον χειρότερο σύμβουλο στο δρόμο της αρετής); 

Έως ότου φτάσουμε στους επιδιωκόμενους κόσμους ιδεατής τελειότητας, όπου ο σεβασμός στην αλήθεια και η ειλικρινής φιλαλληλία θα αποτελούν αυτονόητες προϋποθέσεις, ας κάνουμε ένα μικρό, αλλά επιβαλλόμενο, σταθμό στην σημερινή πραγματικότητα, απαιτώντας από το κράτος να πάρει δραστικά μέτρα πρόληψης και ολοκληρωμένης προστασίας του πολίτη από αδιαφανείς ή αμφισβητήσιμες εμπορικές πρακτικές.  

 

Αναλογική συμμετοχή κομμάτων σε επιτροπές

Έχω την εντύπωση ότι η αναλογική συμμετοχή κομμάτων σε συμβούλια κρατικών/ημικρατικών οργανισμών, συμβουλευτικές επιτροπές κ.ά., για πρώτη φορά εφαρμόστηκε επί προεδρίας Γ. Βασιλείου (και παρακαλώ διορθώστε με αν κάνω λάθος). Επρόκειτο για απόφαση που στηριζόταν στην άποψη ότι, αφού τα κόμματα εκφράζουν τη θέληση του λαού, η παρουσία τους σε ομάδες αποφάσεων αποτελεί δημοκρατικό δικαίωμα και ένδειξη έμμεσης λαϊκής συμμετοχής. Έως εδώ όλα καλά και δίκαια. Όμως τι συμβαίνει στην πραγματική ζωή, μεταξύ θεωρίας και πράξης;

Γνωρίζοντας τον εξισορροπητικό τρόπο με τον οποίο λαμβάνονται οι αποφάσεις στα κόμματα, την διεκδίκηση προβολής -μέσω τους- από πρόσωπα που άλλως "δεν θα τα γνώριζε ούτε ο θυρωρός της πολυκατοικίας τους", και τις μικρές ή μεγάλες, ανομολόγητες ή εκδηλωμένες, ανθρώπινες αδυναμίες, συχνά οδηγούμαστε σε επιλογές που στόχο έχουν περισσότερο το "βόλεμα" κάποιων συνανθρώπων μας και λιγότερο την εξυπηρέτηση του πραγματικού σκοπού.

Από την άλλη, δεν μπορούμε να παραγνωρίσουμε το γεγονός ότι στην κοινωνία όπου ζούμε κάποιος αριθμός ανθρώπων, μερικές φορές καθόλου αμελητέος, επιλέγει να παραμένει ανένταχτος (παρ' ότι ενεργός πολίτης). Ανάμεσά τους υποθέτω ότι κάποιοι θα μπορούσαν να προσφέρουν, εξίσου καλά, σε επιτροπές που ωφελούν το κοινωνικό σύνολο. Αυτούς ποιος θα τους συνυπολογίσει στις "δημοκρατικές διαδικασίες"; (Από όσο γνωρίζω, μέχρι στιγμής Κόμμα Ανένταχτων δεν υπάρχει, το οποίο να στηριχτει στη ψήφο τους για να διεκδικήσει ποσοστό συμμετοχής σε συμβούλια κρατικών/ημικρατικών οργανισμών, συμβουλευτικές επιτροπές και τα παρόμοια).  

Σημεία των καιρών I

(1) Είχαν σταματήσει αντικρυστά τα αυτοκίνητά τους στη μέση κεντρικού δρόμου και συνομιλούσαν αδιαφορώντας για τα άλλα τροχοφόρα που είχαν στοιβαχτεί πίσω τους. Βρισκόμουν πρώτος στη μια σειρά, πίσω από τον ένα, και έκρινα ότι έπρεπε να τους θυμίσω ότι δημιουργούσαν πρόβλημα στη ροή της τροχαίας. Αναβόσβυσα δυο φορές τα φώτα. Αυτός που βρισκόταν μπροστά μου είδε το σήμα μέσα από το καθρεφτάκι του και βγάζοντας το χέρι έξω από το αυτοκίνητο έκανε μια κίνηση απορίας σαν να ρωτούσε: "Μα τι συμβαίνει;"

(2) Σε μια κατάμεστη από κόσμο αίθουσα με πολλές τριγύρω ενδείξεις "Απαγορεύεται το κάπνισμα" άναψε το τσιγάρο του. Ασυναίσθητα σήκωσα το χέρι και του έδειξα την απαγόρευση. Με κοίταξε οργισμένος και μουρμούρισε: "Έχεις πρόβλημα;" 

(3) Κάναμε βραδινό περίπατο και μας προσπέρασαν τρεις κοντοκουρεμένοι νεαροί. Ο ένας έδειχνε πολύ ενοχλημένος από κάτι που είχε προηγηθεί και αναφέρομενος σε κάποιον άλλο έλεγε συνεχώς, "ο μαλ..., ο μαλ...". Στα ελάχιστα λεπτά που χρειάστηκαν έως ότου απομακρυνθούν άκουσα 8-10 φορές τη λέξη (και τα παράγωγά της) και θαύμασα πόσο οικονομικά μπορούν να εκφράζονται κάποιοι και να υπονοούν τόσα πολλά! 

5 Σεπ 2008

Ο ενικός της χοντράδας

Έχω την εντύπωση ότι αυτό που αναφέρω πιο κάτω συμβαίνει περισσότερο στην Κύπρο από οπουδήποτε αλλού στο πανελλήνιο. Πρόκειται για τη χονδροειδή και απρόκλητη χρήση του ενικού στις καθημερινές επαφές, από κάθε λογής αγνώστους, κάθε ηλικίας αλλά στην πλειονότητα νεότερους. Π.χ., ρωτάτε κάτι τον /την υπάλληλο σε μια υπεραγορά, απευθυνόμενοι σ' αυτόν/αυτή με ευγένεια και σε πληθυντικό, για να εισπράξετε μια απάντηση σε ενοχλητικό ενικό, όπως: "Κοίταξε σε εκείνο το ράφι", ή "Να σου τα βάλω στην ίδια τσάντα";

Αυτή η ξαφνική επέλαση οικειότητας στον προσωπικό χώρο, προδίδει ουσιαστικά έλλειψη στοιχειωδών καλών τρόπων του συνομιλητή σας, ο οποίος υποβαθμίζει ετσιθελικά τη δική σας σωστή προσέγγιση προς ένα άγνωστο. Θα ήταν μήπως υπερβολή να επιδιωχθεί ευαισθητοποίηση εκπαιδευτικών φορέων, εργοδοσίας ή και του απλού πολίτη σε τέτοια "μικρά" προβλήματα που όμως υποδηλώνουν πολλά;

Οι προβληματικοί "ιοί" του ΡΙΚ

Κάποτε δημιουργείται σε μερικούς η εντύπωση ότι ελληνικουρίζοντας (δηλ. προσαρμόζοντας την -κατά την αντίληψή τους- εκφορά του λόγου κατά ελλαδικά πρότυπα) γίνονται πιο περισπούδαστοι. Θυμάμαι παλαιότερα πόσο με διασκέδαζε εκείνο το "κζένοι" [=ξένοι] και τα παρόμοια, ή -σήμερα- το "Τσάμπιονς Λινκ" [Champions League] κάποιων εκφωνητών του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου. (Αναφέρομαι πρωτίστως στο ΡΙΚ, επειδή είναι οργανισμός χρηματοδοτούμενος από τον κύπριο φορολογούμενο και έχουμε κάθε δικαίωμα να τον κρίνουμε αυστηρότερα, την ίδια στιγμή που τα πράγματα στην ιδιωτική ραδιοτηλεόραση δυνατόν να είναι χειρότερα).

Εδώ θα σχολιάσω ένα πρόσφατο ολίσθημα εκφοράς των εκφωνητών του ΡΙΚ, το οποίο εξαπλώνεται ταχύτατα ανά το παγκύπριο -μια και το Ιδρυμα έχει τη δυνατότητα να λειτουργεί και ως υποβολιμιαίο πρότυπο μίμησης! Ίσως από ενδόμυχη επιθυμία εξευγενισμού, ίσως όμως και από απλή ετυμολογική άγνοια, το όνομα του μήνα που διατρέχουμε υποφέρει τα πάνδεινα. Εκφωνητές και συνεργάτες έχουν, από κοινού φαίνεται, συνωμοτήσει για να μας πείσουν ότι ο Σεπτέμβριος γίνεται ακόμη πιο εύηχος ως "ΣεΜπτεμβριος". Και το εφαρμόζουν, οι περισσότεροι, με συνέπεια και σχεδόν ανίερη εμμονή. 

Και εις ανώτερα! Επειδή ακολουθεί ο Οκτώβριος και ακούστηκαν ήδη τα πρώτα κρούσματα παρα-εκφοράς του σε "ΟκτώΜβριο". (Και για να είμαι δίκαιος, ηχούν ακόμη στα αυτιά μου οι τηλεοπτικές εξαγγελίες πρώην υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων της Ελλάδος, πριν από μερικά χρόνια, ο οποίος επανειλημμένως αναφερόταν σε "ΟκτώΜβριο". Συμβαίνουν λοιπόν και εις Παρισίους).

[Υστερόγραφο: Μόλις είχα ολοκληρώσει το πιο πάνω κείμενο όταν είδα στο ΡΙΚ 2 (Πέμπτη, 4 Σεπτεμβρίου, ώρα 10.40 μ.μ.) διαφήμιση για το πρόγραμμα Εντέχνως, και ένδειξη μετάδοσης τον ..."ΣεΜπτέμβριο". Γίνεται πλέον φανερό ότι ο σεμπτεμβριανός ιός πέρασε και στο γραμματειακό προσωπικό του Ιδρύματος. Έλεος!!!]  

4 Σεπ 2008

Μονοπωλιακοί αλληλο-αποκλεισμοί

Θα έχετε ασφαλώς προσέξει ότι εδώ και κάποια χρόνια οι μεγάλες εταιρείες αναψυκτικών έχουν διαμοιράσει την "πίτα της αγοράς" αποκλείοντας η μια την άλλη στους χώρους αναψυχής (καφέ, ξενοδοχεία, εστιατόρια, κ.ά.) Έτσι λοιπόν, "εντελώς συμπτωματικά", είναι αδυνατόν να εξυπηρετηθεί κανείς με προϊόντα διαφορετικών εταιρειών εκτός εκείνης που κατ' αποκλειστικότητα συνεργάζεται με το κατάστημα. Και δεν αρκεί αυτό. Ακόμη και αν παραγγείλεις συγκεκριμένο προϊόν άλλης εταιρείας, ο υπάλληλος -συχνά χωρίς καν να μπει στον κόπο να σε ενημερώσει ότι δεν το έχουν- φέρνει κάποιο προϊόν της συνεργαζόμενης εταιρείας, αν δε τολμήσεις να διαμαρτυρηθείς σου δηλώνει αδιάφορα ότι "είναι το ίδιο", δηλαδή περίπου ότι "είσαι και βλάκας που διαμαρτύρεσαι".

Το θλιβερό αυτό φαινόμενο έχει γενικευθεί σε τέτοιο βαθμό που είναι αποκαρδιωτικό να το συναντάς και σε μεγάλα (και "σοβαρά") καταστήματα όπως και σε ξενοδοχεία πολλών αστέρων. Και είναι ακόμη θλιβερότερο που η αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας & Τουρισμού δεν ενδιαφέρεται να το ελέγξει, κρυβόμενη πίσω από βολικές δικαιολογίες  -"ελεύθερη αγορά" και άλλα ηχηρά παρόμοια. (Όταν πριν αρκετούς μήνες ο γράφων ζήτησε -με ηλεκτρονικό ερώτημα μέσω της επίσημης ιστοσελίδας του Υπουργείου- να ενημερωθεί για την πολιτική το Υπουργείου επάνω στο σχετικό θέμα, ουδεμία απάντηση έλαβε. Αυτή κι αν είναι δημόσια "υπηρεσία")!

Ο ελληνικός τύπος στην Κύπρο

Η εκμετάλλευση που γίνεται στο κυπριακό αναγνωστικό κοινό από τους εισαγωγείς και διακινητές του ελλαδικού ημερήσιου και περιοδικού τύπου είναι εντυπωσιακή και -από όσο γνωρίζω- ελάχιστες φωνές διαμαρτυρίας έχουν ακουστεί για αυτή την απαράδεκτη πρακτική. Είναι πράγματι αδιανόητο, ενώ σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια, έως τα απώτατα μεγάλα νησιά, η τιμή των ελληνικών εφημερίδων και περιοδικών να είναι αυτή που αναγράφεται στην έκδοση, στην Κύπρο η τιμή τους να είναι βαριά "χαρατσωμένη" ως εάν ο κύπριος αναγνώστης αποτελεί βολικό στόχο μαύρης εκμετάλλευσης. Και εξηγούμαι:

Η τιμή διάθεσης των ελλαδικών εφημερίδων και περιοδικών χρεώνεται στην Κύπρο σε 1.80 ευρώ για κάθε ευρώ που αναγράφεται στο έντυπο, ποσό υπερβολικά υψηλό αν λογαριάσουμε ότι ο διακινητής έχει ήδη ωφεληθεί και από μια σημαντική πρόσθετη προμήθεια χοντρικής αγοράς (στην Ελλάδα αυτή η προμήθεια για έντυπα φτάνει έως και το 40%!). Δηλαδή το ποσό που απαιτείται από τον κύπριο αναγνώστη υπερβαίνει κατά πολύ το 100% του πραγματικού κόστους του εντύπου.

Δεν είναι καιρός να ξυπνήσει και ο εδώ αναγνώστης-καταναλωτής και με δραστικές κινητοποιήσεις (ίσως και με άλλες πρωτοβουλίες για υγιέστερο ανταγωνισμό) να πιέσει ώστε να πάψει επιτέλους αυτός ο σκληρός "πνευματικός φόρος" και να απελευθερωθεί η αγορά από φαινόμενα τέτοιας άγριας εκμετάλλευσης;

31 Αυγ 2008

Η στάθμευση σε πεζοδρόμια και ράμπες

Η στάθμευση τροχοφόρων επάνω σε πεζοδρόμια αποτελούσε πάντοτε μάστιγα στους δρόμους της Αθήνας, με πολλά προβλήματα (και κινδύνους) για τους πεζούς οι οποίοι αναγκάζονταν να κατεβούν απροστάτευτοι στο δρόμο. Το ίδιο πρόβλημα παρατηρείται και στην Κύπρο τα τελευταία χρόνια και γίνεται ολοένα οξύτερο, ίσως με κάποια ανοχή της αστυνομίας ή των δημοτικών τροχονόμων. Γράφω "ανοχή" γιατί δεν μπορώ να εξηγήσω την πυκνή και συνεχή παραβατικότητα αυτού του είδους σε κεντρικά σημεία πόλεων, χωρίς -προφανώς- καμιά συνέπεια. 

Τον τελευταίο καιρό, μάλιστα, το φαινόμενο πυκνώνει και σε σημεία όπου υπάρχουν ράμπες για πρόσωπα με ειδικές ανάγκες, πράγμα ιδιαιτέρως ανησυχητικό. Η εγκληματική αδιαφορία οδηγών για αυτές τις ομάδες συμπολιτών μας θα έπρεπε όχι μόνο να καταδικάζεται από όλους αλλά και να τιμωρείται με μεγάλη αυστηρότητα από το κράτος. Καμιά δικαιολογία δεν χωρεί, αλλά και καμιά επιείκια για όσους αδιαφορούν για βασικές ανάγκες συνανθρώπων μας.

Ελληνικά/Αγγλικά και ξένοι εργαζόμενοι

Αναρωτιέμαι αν και σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης η αγγλική γλώσσα υπερέχει της τοπικής σε στοιχειώδεις ανάγκες καθημερινής επικοινωνίας. Στην Κύπρο, τουλάχιστον, αυτό φαίνεται να είναι αποδεχτός κανόνας σε πολλούς τομείς, π.χ. σε εστιατόρια, κέντρα ψυχαγωγίας, ξενοδοχεία κ.λπ, όπου ξένοι εργαζόμενοι, μη διαθέτοντας έστω και βασική γνώση της γλώσσας του τόπου σού επιβάλλουν να επικοινωνήσεις μαζί τους αποκλειστικά στα αγγλικά. 

Και δημιουργείται το εύλογο ερώτημα: Αυτός ο γλωσσικός "ρατσισμός" κατά του τοπικού πληθυσμού από ποιόν προστατεύεται; Μέχρι στιγμής δεν έχω ακούσει από επίσημο στόμα, βουλευτή ή κρατικού αξιωματούχου, να επισημαίνεται το πρόβλημα και να εκφράζεται πρόθεση θεραπείας του. Ως ελάχιστη προϋπόθεση δεν θα έπρεπε αυτοί που εργοδοτούνται στην Κύπρο να μπορούν να επικοινωνούν με τον κόσμο του τόπου στη γλώσσα του; 

Ας αρχίσουμε από κάπου...

Η δημιουργία αυτού του ιστολογίου οφείλεται στην ανάγκη να επισημαίνονται και να καταγράφονται καθημερινά στραβά και ανάποδα της κυπριακής ζωής και κοινωνικής πραγματικότητας. Με συντομία, χωρίς εμπάθειες η προσωπικές επιθέσεις και με την ελπίδα ότι κάποια από αυτά θα διορθώνονται, διαψεύδοντας τον τίτλο του ιστολογίου. 

Όσοι πιστοί, λοιπόν, με σεβασμό στην αλήθεια και στους άλλους ...