Ταξιδιωτικά πακέτα και υπεροψία διοργανωτών

Παραθέτω πιο κάτω τεκμήρια πρόσφατης ηλεκτρονικής αλληλογραφίας με κορυφαίο κυπριακό ταξιδιωτικό γραφείο, ως δείγμα του χονδροειδούς (και άκρως υπεροπτικού) τρόπου με τον οποίο μπορεί να αντιμετωπιστεί ο κύπριος ταξιδιώτης.

(α)

Προς Διευθυντήν Γραφείου ...

Αγαπητέ κύριε,

Πήρα μέρος (μαζί με τρία ακόμη πρόσωπα) στην εκδρομή ... που οργάνωσε το γραφείο σας και έχω να παρατηρήσω τα ακόλουθα:

1. Παρ' ότι στο φυλλάδιό σας αναφερόταν συγκεκριμένο άτομο του γραφείου σας που θα μας συνόδευε από το αεροδρόμιο Λάρνακος στον προορισμό μας, ουδείς βρισκόταν εκεί και μέχρι την έξοδό μας από το αεροδρόμιο προορισμού δεν είχαμε καμιά καθοδήγηση, ούτε γνωρίζαμε αν θα μας παρελάμβανε κανείς, κάτι που σαφώς παρέβαινε τις δεσμεύσεις του γραφείου σας και δημιουργούσε μεγάλο αίσθημα ανασφάλειας.

2. Μετά την έξοδό μας από το αεροδρόμιο του ... επικράτησε μεγάλη σύγχιση έως ότου αποκαταστήσουμε επαφή με κάποιο αντιπρόσωπό σας, ο οποίος μάλιστα δεν ήταν σε θέση να βεβαιώσει τον ακριβή αριθμό όσων μετείχαν στην ομάδα (φαινόταν ότι έλειπε κάποιος, και ο συνοδός δεν γνώριζε αν μετείχε στην ομάδα ή δεν είχε καν επιβιβαστεί στη Λάρνακα). Και αυτό προστέθηκε στην αρχική εντύπωση κακής διοργάνωσης της εκδρομής.

3. Φτάσαμε στο λιμάνι επιβίβασης [στο το πλοίο με το οποίο θα συνεχίζαμε το ταξίδι] στις 7.00 π.μ. και η πύλη άνοιξε στις 8.30 π.μ. Σε όλο το ενδιάμεσο διάστημα παραμείναμε κάτω από τον καυτό [αυγουστιάτικο] ήλιο (δεν υπήρχε δυνατότητα κάλυψης) και χωρίς να μπορούμε να απομακρυνθούμε επειδή ο συνοδός δεν ήταν σε θέση να μας πει πότε θα μπαίναμε. Όταν τελικά ανεβήκαμε στο πλοίο οδηγηθήκαμε για πρόγευμα και όταν πια εισήλθαμε στις αίθουσες αναψυχής οι θέσεις ήταν ήδη κατειλημμένες και με πολλή δυσκολία σκορπιστήκαμε εδώ και εκεί.

4. Το "πανόραμα" κράτησε σχεδόν δέκα ώρες συνεχούς και μονότονου ταξιδιού (επιπροσθέτως των τόσων ωρών ξαγρύπνιας λόγω της νυκτερινής πτήσης που είχε προηγηθεί). Ήταν ουσιαστικά αχρείαστο, αφού σε επόμενες διαδρομές μεγάλο τμήμα του το καλύψαμε οδικώς και είδαμε πολύ καλύτερα τις ακτές και τον φυσικό χώρο.

5. Φτάσαμε στην πολή του ... γύρω στις 6.30 μ.μ. και χαρήκαμε που επιτέλους θα ξεκουραστούμε στο ξενοδοχείο μας ύστερα από ένα τόσο εξουθενωτικό ταξίδι. Δεν γνωρίζαμε βέβαια ότι το (κατά τα άλλα πολύ καλό) ξενοδοχείο μας βρισκόταν άλλα 170 χιλιόμετρα από την πόλη, τα οποία υπομείναμε με μεγάλη προσπάθεια. Θα έπρεπε φυσικά να βρίσκεται στο λεωφορείο εκείνες τις ώρες αυτός που "σχεδίασε" την εκδρομή και όχι ο κακόμοιρος ο ηλικιωμένος συνοδός μας, για να ακούσει όσα λέχθηκαν από του συμμετέχοντες.

6. Ο συνοδός, παρά τις καλές του προθέσεις, ελάχιστα γνώριζε για τις διαδρομές που έπρεπε να γίνουν. Είναι χαρακτηριστικό ότι, στο αεροδρόμιο όπου μαζευτήκαμε για την επιστροφή μας στην Κύπρο άκουσα πολύ απαξιωτικά σχόλια και για συνοδό άλλης ομάδας του γραφείου σας που ακολούθησε διαφορετική διαδρομή. Γίνεται λοιπόν φανερό ότι κάτι "νοσεί" και με τις επιλογές συνοδών σας σε αυτά τα προγράμματα.

Πιστεύω ότι αν στόχος μιας εκδρομής είναι να την ευχαριστηθεί ο εκδρομέας αυτή πρέπει να σχεδιάζεται με ρεαλιστικό τρόπο και όχι μόνο στα χαρτιά. Από την εμπειρία που είχαμε τέσσερις συμμετέχοντες ήταν φανερό ότι αυτή σχεδιάστηκε ερήμην του ανθρώπινου παράγοντα και με σοβαρές οργανωτικές ελλείψεις και παραλείψεις.

Νομίζω μας οφείλετε κάποιες εξηγήσεις.

Μετά τιμής, κλπ.

(β)

Η ...απάντηση του Διευθυντή :

Αγαπητέ κύριε ...

Έχω πάρει την επιστολή σας και την έχω διαβάσει με προσοχή.

Τα όσα μας γράφετε σίγουρα θα μας βοηθήσουν στον καλύτερο σχεδιασμό της εκδρομής για την επόμενη χρονιά.

Θέλω να σας διευκρινίσω ότι ο άνθρωπος μας που βρίσκεται στο αεροδρόμιο Λάρνακας και βοηθά στο check in δεν ταξιδεύει με τον κόσμο. Αυτός που ταξιδεύει σε κάποιες εκδρομές είναι ο αρχηγός/συνοδός. Σε πολλές άλλες εκδρομές ο αρχηγός/συνοδός αναμένει τα groups στη χώρα προορισμού.

Είμαι στη διάθεσή σας.

(γ)

Η επιβεβλημένη απάντηση στην επιστολή του Διευθυντή : 

Αγαπητέ κύριε ...

Διάβασα με αρκετή έκπληξη την απάντησή σας και πουθενά δεν βρήκα ίχνος διάθεσης για κάποια απολογία για τις ταλαιπωρίες που υπέστη η ομάδα μας, και στις οποίες αναφέρθηκα εκτενώς στην προηγούμενη επικοινωνία μου. Εκτός μόνο ότι όλους μας αντιμετωπίζετε περίπου ως πειραματόζωα που απλώς θα σας "βοηθήσουν στο σχεδιασμό της εκδρομής την επόμενη χρονιά". 

Όσο για τις διευκρινίσεις σας για τον/την συνοδό (ξαναδιαβάστε παρακαλώ προσεκτικότερα ό,τι σας είχα γράψει) έχω στα χέρια μου το πληροφοριακό δελτίο που μας δόθηκε από το γραφείο σας και αναφέρει επί λέξει: "Η συνοδός της εκδρομής Κυρία .... θα σας περιμένει στο αεροδρόμιο Λάρνακας στις ... π.μ. το πρωί του Σαββάτου". Οι συνοδοί των άλλων δύο εκδρομών σας πράγματι βρίσκονταν στο αεροδρόμιο και συνόδευαν τα γκρουπ. Οι εξηγήσεις σας, λοιπόν, δεν απαντούν στα αρχικά ερωτήματά μου, και οι υπεκφυγές καθόλου δεν τιμούν το γραφείο σας.

Αναγκάζομαι να γράψω και αυτή την επιστολή λόγω ανεπαρκούς ανταπόκρισής σας και χωρίς πρόθεση να ανοίξω αλληλογραφία μαζί σας. Επιμένω όμως σε μια πιο σωστή απάντηση, η οποία να σέβεται αυτούς που σας εμπιστεύτηκαν.

Μετά τιμής, κλπ.

(δ)

Σύντομο υστερόγραφο σχόλιο: 

Ίσως ο κύριος Διευθυντής, από το ύψος της αλαζονείας του να διαβάζει ακόμη με την ίδια "μεγάλη προσοχή" και τη δεύτερη επιστολή των ταλαιπωρηθέντων πελατών του. Πάντως μέχρι στιγμής (ήδη αρκετές εβδομάδες από τότε) επέλεξε την χρυσοφόρο ...σιωπή!

Σημεία των καιρών V

(13) Ήταν να το δούμε και αυτό: τη βίαιη εισβολή κακόγουστου κυπριώτικου σκετς στην τηλεοπτική ειδησεογραφία.

Στο βραδινό κυριακάτικο ειδησεογραφικό δελτίο της (ημι)-κρατικής τηλεόρασης [Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου] είχαμε τη μεγάλη ευκαιρία να παρακολουθήσουμε (υπό το πρόσχημα τρέχουσας ενημέρωσης) ένα κοσμοϊστορικό γεγονός που ίσως μόνο στην Κύπρο θα ήταν δυνατόν να συμβεί: κρατικός αξωματούχος να αναλαμβάνει το δύσκολο έργο (κατά τον χαρακτηρισμό του 'ποθαυμασμένου δημοσιογράφου) μέτρησης του μεγαλύτερου κυπριακού ...λουκάνικου (μήκους 41 μέτρων, παρακαλώ!) ―το οποίο, μάλιστα (όπως πάλι μας πληροφόρησε ο δημοσιογράφος) δεν επρόκειτο να υποβληθεί για συμπερίληψη στο Γκίνες, επειδή δεν είχαν γίνει οι προεργασίες για επίσημη μέτρησή του από επίσημο εκπρόσωπο του οργανισμού. Ευτυχώς! Το Γκίνες έχει ήδη γελοιοποιηθεί από πολλά ανάλογα αιτήματα, π.χ. μεγαλύτερη πίτσα, μεγαλύτερο λουκούμι, μεγαλύτερος σουτζιούκος, κλπ. Αλλά και ο τόπος μας (εξαιτίας μιας διαδικαστικής παράλειψης) γλύτωσε από μια ακόμη γελοιοποίηση. Ας μη κατηγορούμε, λοιπόν, τα κυπριώτικα σκετς. Η πραγματικότητα κρύβει τα χειρότερα, ρίκο ρίκο, ρίκο κοοο...

"Σκαλί καλέ μου σκαλί..."

Πρόσφατα δημοσιεύτηκε στον τύπο ότι η Κύπρος ανέβηκε φέτος σε ακόμη καλύτερη θέση στον "Δείκτη Αντίληψης της Διαφθοράς". Σε ένα κατάλογο 180 χωρών ο τόπος μας κατέχει την 31η θέση "από πλευράς διαφάνειας" (σε σύγκριση με την 39η θέση που κατείχε κατά  το 2007 ―αλλά και την 27η το 2003!) Είμαστε δηλαδή η 31η "λιγότερο διεφθαρμένη χώρα" ανάμεσα σε 180. 

Εκείνο που δεν είμαι σίγουρος ότι κατάλαβα επαρκώς στο σχετικό δημοσίευμα είναι τους όρους "αντίληψη" και "διαφάνεια": πώς ορίζονται, πόσο μετρήσιμοι και κυρίως πόσο συγκρίσιμοι μπορούν να είναι, αν λάβουμε υπόψιν τις τεράστιες διαφορές που εντοπίζονται σε νοοτροπίες και πρακτικές μεταξύ λαών καθώς και στις δυνατότητες υπηρεσιών να αντιληφούν τη διαφθορά. Μήπως εντέλει αυτά όλα εκφράζουν, μονάχα, μια αντίληψη "ό,τι δηλώσεις και όσα θέλεις να αποδεχτείς, για το καλό όνομα της πατρίδας;" Κάτι που βολεύει και τη διαφθορά, η οποία έτσι μπορεί να συνεχίζει ανενόχλητη το ευγενές έργο της. 

Και αφού αναφερόμαστε σε "κλίμακες" ας θυμίσουμε ότι δεν είναι πολύς καιρός που σε μια άλλη μέτρηση, η Κύπρος βρέθηκε στο τελευταίο σκαλί του πολιτισμού (δραστηριότητες, παρακολούθηση εκδηλώσεων, ανάγνωση βιβλίων κ.ά.) ανάμεσα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και στην περίπτωση αυτή ―ευκολότερα "μετρήσιμη" από την προηγούμενη― δεν γνωρίζω πόσο μπορούμε να είμαστε υπερήφανοι. Πάντως, από επίσημης πλευράς, δεν υπήρξε αντίδραση. Ίσως επειδή δεν βρισκόμαστε σε κάποια προεκλογική περίοδο.

 

Σημεία των καιρών IV

(10) Καθόμασταν σε αίθουσα αναμονής του αεροδρομίου του Λονδίνου αναμένοντας να μας καλέσουν για επιβίβαση και η αίθουσα ήταν γεμάτη από κυπρίους ταξιδιώτες που επέστρεφαν στον τόπο τους. Απέναντί μου καθόταν ένας πενηντάρης με τον αέρα νεόπλουτου επιχειρηματία και φλυαρούσε σε τόνο υψηλό, αρκετό για να μπορεί να ακούεται από τους περισσότερους. Διηγόταν πως την προηγούμενη μέρα, παρά τις τόσες άλλες επαγγελματικές υποχρεώσεις του, βρήκε χρόνο να ταξιδέψει σιδηροδρομικώς στο Παρίσι (και να επιστρέψει αυθημερόν στο Λονδίνο) για να αγοράσει γαλλικά κρασιά για το σπίτι του, που θα επαρκούσαν για ολόκληρη τη χρονιά!

(11) Ήταν περιφερειακός διευθυντής σε τράπεζα, με φήμη σκληρού προϊσταμένου. Ανεβαίνοντας στην ιεραρχία εγκατέλειψε φίλους και δικούς, απέκτησε τεράστια δύναμη ως υπολογίσιμος παράγοντας στον επιχειρηματικό κόσμο και αντιμετωπίστηκε ως αποτελεσματικός προστάτης συμφερόντων των εργοδοτών (και της τσέπης του). Συνταξιοδοτήθηκε κάποτε. Σήμερα κυκλοφορεί στην πόλη του άγνωστος και ασήμαντος. Κατά τους βραδινούς περιπάτους του κανείς δεν τον χαιρετά, κανείς δεν φαίνεται να τον αναγνωρίζει.

(12) Εγκαταλείποντας τον κεντρικό δρόμο μπήκα στον στενό πλαγιόδρομο ακολουθώντας τη μονή κατεύθυνσή του. Το αυτοκίνητο που ερχόταν απέναντι, αντίθετα στη ροή του μονοδρόμου ―με το οποίο παρ' ολίγο να συγκρουστούμε― ήταν αστυνομικό.

Η "έγνοια" για τον πολιτισμό ―και ποιος την είδε!

Κάποτε είχε γίνει προσπάθεια, από πολλούς, για να πεισθεί η κυβέρνηση (άλλοι οι κυβερνώντες τότε) να παραχωρεί στον πολιτισμό όλα τα οφειλόμενα λεφτά από το Προ-πο (θυμηθείτε το περιλάλητο εκείνο διαφημιστικό σύνθημα "Για τον Πολιτισμό και τον Αθλητισμό") την ίδια στιγμή που παραχωρούσε στον αθλητισμό (και συνεχίζει να παραχωρεί) ποσά πολλαπλάσια εκείνων που εισρέουν από το Προ-πο. Μάταιες ελπίδες τέτοιες... Πώς να ευωδοθούν οι προσδοκίες όσων πιστεύουν στη διαχρονική σημασία του πολιτισμού, όταν οι οπαδοί του αθλητισμού είναι συντριπτικά περισσότεροι σε ψήφους από εκείνους τους "παράξενους" που ενδιαφέρονται ακόμη για έργα πολιτισμού! Οι οργανώσεις και οι φορείς που ζητούσαν να συναντηθούν με τον τότε Υπουργό Οικονομικών, για υποστήριξη του αιτήματος, παραπέμπονταν στον ...Διευθυντή Λαχείων (ίσως ως συμβολική υπόδειξη ότι περισσότερη πιθανότητα είχαν να κερδίσουν ένα λαχείο παρά να εισακουστούν).

Το παράδοξο είναι ότι κανείς πολιτικός άρχοντας μέχρι σήμερα δεν παραλείπει να αναφέρεται, πότε πότε, στον πολιτισμό, περιστασιακά και κυρίως όταν ψηφοθηρικές ανάγκες το επιβάλλουν. Η διάσταση, όμως, μεταξύ λόγων και έργων μπορεί να εμηνευθεί μονάχα ως πράξη κατανοητής διαστροφής, αφού στην ουσία κανένα πραγματικό ενδιαφέρον δεν υπάρχει. Γεγονότα (και παραλείψεις) το επιβεβαιώνουν. 

Πρόσφατο κραυγαλέο δείγμα απουσίας ειλικρινούς ενδιαφέροντος για ουσιαστικά έργα πολιτισμικής υποδομής είναι το υψηλού κόστους ―και πομπωδώς τιτλοφορούμενο― ψευδεπίγραφο "Μέγαρο Πολιτισμού", το οποίο ανεγείρεται για να φιλοξενήσει ...πολιτικούς εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης όταν η Κύπρος θα προεδρεύει της ΕΕ! Με μια αξιοθαύμαστη λαθροχειρία πολιτικές ανάγκες μεταμφιέζονται σε πολιτιστικές για να "μπαλωθούν" κάποιες ενοχλητικές υποχρεώσεις του κράτους και να βολευτούν κάποιοι (επιλεγμένοι βάσει μιας εκσυγχρονισμένης "θεωρίας της σχετικότητας")· την ίδια ώρα που ο τόπος παρουσιάζει βασικές ελλέιψεις έργων πολιτιστικής υποδομής, με κραυγαλέα περίπτωση την απουσία "Κρατικής Βιβλιοθήκης" άξιας του ονόματός της. (Ένα οργανισμό για τον οποίο καμιά κυβέρνηση του τόπου δεν επέδειξε πρακτικό ενδιαφέρον. Και το χειρότερο: πρόσφατες πληροφορίες αναφέρουν ότι γίνονται προσπάθειες να μετακυλιστεί στο Πανεπιστήμιο Κύπρου ―χωρίς πρόσθετο κρατικό κόστος― η ευθύνη ανάπτυξης και λειτουργίας της. Ντροπή! Κι ακόμη μεγαλύτερη ντροπή όταν αναλογιστούμε ότι σε κάποιες χώρες οι Εθνικές Βιβλιοθήκες έχουν υπόσταση υπουργείου ―και όχι ενός υποβαθμισμένου τμήματος υπηρεσίας υπουργείου, όπως στην Κύπρο, ενώ στην Αγγλία η ολοκλήρωση και λειτουργία της νέας Βρετανικής Βιβλιοθήκης χαιρετίστηκε ως "το σημαντικότερο βρετανικό έργο του 20ού αιώνα"). 

Διαφημιστική ρύπανση και απορρυπαντικά μέτρα

Επιδημική μορφή έχει πάρει τα τελευταία χρόνια η διανομή διαφημιστικών εντύπων σε οικίες, φανάρια τροχαίας και δημόσιους χώρους. Τα ταχυδρομικά κιβώτια οικιών υπερχειλίζουν από έντυπα που προβάλλουν κάθε λογής προϊόντα και υπηρεσίες, την ίδια ώρα που ακυρώνεται ο πρωταρχικός σκοπός των κιβωτίων αφού δεν μένει χώρος για επιστολές και ταχυδρομικά έντυπα. Από την άλλη, οι διανομείς στα φανάρια επιβραδύνουν τη ροή κυκλοφορίας, αυξάνοντας και τους κινδύνους ατυχημάτων. Και ως να μην έφθαναν αυτά, οι ταχυδρομικές υπηρεσίες δημιούργησαν υπηρεσία τοποθέτησης διαφημιστικών εντύπων σε ταχυδρομικές θυρίδες (χωρίς προηγούμενη συγκατάθεση των συνδρομητών τους).

Για τις διαφημίσεις μέσω ηλεκτρονικών μηνυμάτων (spam) έχουν γίνει προσπάθειες νομικής προστασίας του "ιδιωτικού χώρου" του παραλήπτη. Οι έντυπες διαφημίσεις που κατακλύζουν τα σπίτια μας ή ρυπαίνουν δρόμους και δημόσιους χώρους μήπως απευθύνονται σε κατοίκους άλλων κατηγοριών, π.χ. του παλαιόθεν προστατευόμενου πλανήτη "Ξέφραγο αμπέλι"; Πότε επιτέλους θα ενδιαφερθεί κάποιος από τους ψηφοθηρούντας βουλευτές μας να φέρει σχετικό ρυθμιστικό νομοσχέδιο στην Κυπριακή Βουλή; (Με τη ελπίδα, βέβαια, ότι δεν θα έχει τύχη ανάλογη εκείνου των διαφημιστικών πινακίδων, επειδή και εδώ διακυβεύονται μεγάλα οικονομικά συμφέροντα). Όσο για τις διαφημίσεις στις ταχυδρομικές θυρίδες, οι συνδρομητές μπορούν να ενημερώσουν τις Ταχυδρομικές Υπηρεσίες ότι δεν επιθυμούν διανομή διαφημίσεων στη θυρίδα τους. (Υποθέτω ότι και εδώ πρόκειται περί "ιδιωτικού χώρου" με δικαιώματα νομικής προστασίας, προνοούμενα ίσως από τον "περί Ρυθμίσεως Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και Ταχυδρομικών Υπηρεσιών Νόμο 112 του 2004". Ή μήπως κάνω λάθος;)

Φραστικές γλωσσοδεσίες

Σε μια φαντασιακή δικτατορία (τη μόνη που ίσως δικαιούται κάποιες ελάχιστες και πολύ αμφισβητήσιμες δικαιολογίες) θα πρότεινα στους επίσημους λεξικογράφους της να διαγράψουν από κάθε χρηστικό λεξικό που ετοιμάζουν (επί ποινή μονίμου εξοστρακισμού των παραβατών από δημόσια λειτουργήματα ―ιδίως τα ραδιοτηλεοπτικά) τις ακόλουθες φράσεις ή λέξεις: "έμοιαζε με βομβαρδισμένο τοπίο", "πύρινη λαίλαπα", "σκηνές αρχαίας τραγωδίας", "κόκκινος συναγερμός", "μπήκε κάτω από το μικροσκόπιο", "έκανε φύλλο και φτερό", "προκάλεσε τσουνάμι αντιδράσεων", [ο δράστης] "έγινε καπνός", "φανταστικός" [=εντυπωσιακός], "κοιτάχτε", "εντάξει", "απλά" [=ως πρώτες αντιδράσεις σε κάποια ερώτηση].